Flexibel: inzetbaar op elk moment binnen De Cultuur Loper
Elke school kan op elk moment binnen het traject gebruik maken van Het Cultureel Zelfportret. Het is geen stap in het traject van De Cultuur Loper, maar een keuze die de school kan maken. Wij zien het volginstrument als een logisch vervolg op de uitvoering van de ambities die een school heeft geformuleerd en geconcretiseerd. Het Cultureel Zelfportret kan helpen om op maat te werken en de lat te bepalen. Het maakt vanuit de praktijk zichtbaar wat je als school de leerlingen mee wilt geven, maar ook hoe je daar als school aan gaat werken.
Breed inzetbaar: geschikt voor elke school, ongeacht onderwijsvisie of lesmethodes
Alle scholen, ongeacht hun onderwijsvisie of lesmethode, kunnen ermee werken. Het instrument biedt ruimte om er je eigen activiteiten en beoordelingscriteria in te voeren. Dat is een bewuste keuze van Kunstloc Brabant. Wij zien het niet als onze taak om eindcriteria te formuleren, daarvoor is al materiaal genoeg.
Laagdrempelig: een school kan zo groot of klein starten als ze zelf wil
Start het Cultureel Zelfportret met een of twee bovenbouw groepen, start met enkel het gebruik van de tijdlijnfunctie als zijnde een productportfolio en breid langzaam de functies uit, gebruik het intensief op één moment in het jaar tijdens de cultuurweken of rondom de bezoeken binnen domein 3. Alles is mogelijk.
Gebruiksvriendelijk: tools nemen leerlingen bij de hand
Verschillende tools binnen het Cultureel Zelfportret helpen leerlingen hun leervraag te maken, een bericht te plaatsen, etcetera. De tool 'leervraag maken' slaat alle ingevulde informatie van de leerling stap voor stap op in de tool, zodat de leraar mee kan kijken om de leerling advies te geven of aanpassingen te laten doen.
Ondersteunend: biedt leraar en leerling handvatten om te reflecteren
Het ui-model van Korthagen geeft de leraar inzicht in het type vragen dat hij of zij kan stellen tijdens een reflectiegesprek met zijn leerling. Voordat de leraar het gesprek voert met de leerling, volgt hij een aantal stappen ter observatie om te bepalen waarover hij in ieder geval met de leerling wil spreken. Het doel van het reflectiegesprek is steeds te achterhalen wat de onderliggende motivatie van gedrag en handelen kan zijn (wat zichtbaar is in portfolio en handelen tijdens de les). Daarbij rekening houdend met de leeftijd en de fase van culturele ontwikkeling waarin de leerling zich bevindt. De leerlingen reflecteren ook onderling en maken gebruik van dezelfde voorbereidingsstappen en eenzelfde handreiking voor het stellen van vragen. Zo oefenen de leerlingen het hele jaar in het voeren van een reflectiegesprek. Meerdere reflectie-werkbladen op A3 formaat ondersteunen deze gesprekken. De reflectiekaartenset wordt gekoppeld aan de inzet van deze werkbladen.
Veilig en persoonlijk: een afgesloten webomgeving met eigen inlog, tijdlijn en zelfportret
Het Cultureel Zelfportret is een beveiligde webomgeving waar leraar en leerlingen op kunnen inloggen. Elke leerling krijgt een eigen inlog en kan zelf bepalen wie zijn portfoliopagina wel en niet te zien krijgt. Alleen de leraar heeft toegang tot alles.
Overzichtelijk: een leraargedeelte met alle activiteiten vooraf in te voeren
De leraar kan het gehele activiteitenprogramma voor een heel schooljaar plaatsen. Bovendien bevat dit deel een uitwerking van de gedragsindicatoren naar denkdifferentiatie in de vorm van vier doorkijkjes in de culturele ontwikkeling: beschrijvingen van archetypische leerlingen binnen een aantal fases van hun culturele groei. Bijvoorbeeld kleuter Pleun die al spelend en vol verwondering de wereld verkent of de 10-jarige Alex die van feiten houdt en veel nadenkt over zichzelf. De doorkijkjes in de culturele ontwikkeling– gebaseerd op de culturele ontwikkelingsfases zoals beschreven in Cultuur in de Spiegel, het leerplankader kunstzinnige orièˆntatie van SLO en de culturele competenties – beschrijven de algemene en culturele ontwikkeling van een kind in die fase en wat dat vraagt van de leerkracht. Zo weet een leerkracht wat hij redelijkerwijs kan verwachten en vragen van leerlingen en kan hij hun ontwikkeling beter stimuleren binnen de activiteiten die aangeboden worden. Let op: leeftijd van de leerling en de fase van zijn culturele groei vallen dus niet altijd samen in de leeftijdsindicatie bij het archetype.
Inzichtelijk: een leraar deel voor het maken van persoonlijke notities
De leraar heeft een eigen leraargedeelte waar hij bijvoorbeeld notities kan bijhouden en kan koppelen aan een bericht van een leerling in Het Cultureel Zelfportret. Deze aantekeningen zijn voor niemand te zien.
Opbrengstgericht: toont culturele groei van de leerling als aanleiding om die groei samen te gaan waarderen
Het Cultureel Zelfportret gaat er vanuit dat behalve het vastleggen van activiteiten ook ruimte moet zijn voor gesprek om uiteindelijk te komen tot een beeld van de groei van de individuele leerling. Die groei wordt in Het Cultureel Zelfportret door leraar én leerling in beeld gebracht vanuit reflectiegesprekken en het door de leerling vastleggen van zijn cultureel bewustzijn in een zelfportret.
Aan het begin van het jaar maakt de leerling een cultureel portret van zichzelf (beeldend, in taal, met muziek, een vlog, welke vorm past bij de leerling). Dit portret wordt aan zijn of haar digitale cultureel zelfportret toegevoegd.
Aan het einde van het jaar hebben leraar en leerling een reflectiegesprek. Uitwerkingen van leervragen en de reflecties van de leerling tijdens activiteiten zijn in dit gesprek inzetbaar. Het Culturele Zelfportret wordt bekeken. Betekenisvolle momenten worden benoemd.
De onderwerpen en uitkomsten van het eindgesprek worden door de leerling opnieuw verbeeld in een cultureel portret van zichzelf.
In het verschil van de twee portretten, aan het begin en eind van het jaar, wordt de culturele groei van de leerling zichtbaar en bespreekbaar gemaakt. De leraar en leerling nemen het reflectiegesprek en de portretten als aanleiding om tot een waardering van zijn of haar culturele groei te komen.
Reactie van een directeur over de voordelen:
'Ik,,,,
